Blind voor de zonden van eigen cultuur

De kleine aantallen christenen in Israël en de Palestijnse gebieden maken het extra triest dat de gemeente diep verdeeld is.

Zowel in Israël als de Palestijnse gebieden vormen christenen slechts circa 2 procent van de bevolking. Verreweg de meesten zijn Palestijns-Arabisch. Verder wonen er in Israël Messiasbelijdende Joden. Schattingen zijn dat Messiaans-Joodse gemeenten worden bezocht door 15.000 mensen. Ook niet-Joodse bezoekers zijn dan meegerekend.

De kleine aantallen maken het extra triest dat de gemeente diep verdeeld is. Dat bleek begin 2014 misschien wel sterker dan ooit. In enkele pro-Israëlnieuwswebsites en blogs werd een ongekend felle campagne gevoerd tegen de conferentie ”Christ at the Checkpoint”, die in maart 2014 in Bethlehem plaatshad.

De organisatoren werden ervan beschuldigd anti-Israël en zelfs antisemitisch te zijn. Ook zou op de conferentie de vervangingsleer worden gepropageerd.

Op de bijeenkomst worden vraagtekens gezet bij het beleid van Israël en bij het christenzionisme en de theologie waar dat op is gebaseerd. Feit is echter dat de conferentie ook een podium biedt aan andersdenkenden.

Splitsing

Op zich is een splitsing van de kerk in een conflictgebied niet ongewoon. De verzoeningstheoloog Miroslav Volf schreef in zijn boek ”Exclusion and embrace” (uitsluiting en omarming) dat christenen zich sterk identificeren met de cultuur om zich heen. Dat verblindt hen voor de zonden ervan. „Kerken, die worden verondersteld instrumenten van verzoening te zijn, zijn in het gunstigste geval impotent en in het ergste geval handlangers in de strijd.”

Het is gemakkelijker voor één partij te kiezen en te zeggen dat God aan die kant staat, dan bruggen te bouwen, vrede te stichten en bij te dragen aan verzoening.

Er zijn maar weinig leiders van kerken of Messiaanse gemeenten, laat staan gewone gemeenteleden, die dit patroon kunnen doorbreken. Toch is het hoog tijd dat de Arabische kerken en Messiaans-Joodse gemeenten een ander geluid laten horen.

Het is niet niet nodig dat men de politieke of theologische visie van de ander accepteert. Wat wel nodig is, is dat men de zienswijze van de ander respecteert en de ander niet langer verkettert. En vooral: dat men het gesprek met de broeder en zuster aan de andere kant van de muur aangaat.

Theologie

Ook de theologie kan bijdragen. Messiaanse Joden hebben een theologie nodig waarin plaats is voor het verschaffen van recht aan de Palestijnen.

Palestijnse christenen op hun beurt moeten oog hebben voor wat de Bijbel zegt over de verbintenis tussen de Joden en het land. Zij die zo’n theologie accepteren, moeten beseffen dat dat politieke implicaties heeft.

De Messiaans-Joodse Lisa Loden (een van degenen die proberen de kloof te overbruggen) schrijft in het boek ”The land cries out” (het land schreeuwt) dat ook westerse theologen iets kunnen doen. Zij zouden een houding kunnen aannemen van begrip en tolerantie. Ook moeten ze zorgen niet gepolariseerd en geradicaliseerd te raken door de hevige emoties aan beide zijden.

Elke zaterdag in het Reformatorisch Dagblad: Israël Ingezoomd. Commentaar op gebeurtenissen in Israël, Palestina en het Midden-Oosten vanuit Israël.
Conferentiegangers op de Christ at the Checkpoint 2014 Conferentie. Foto: © Alfred Muller