De Israëlische premier Benjamin Netanyahu deed op 21 september een verstandige zet. Hij vloog naar Moskou om met de Russische leider Vladimir Poetin te praten over de vraag hoe hun legers een confrontatie kunnen vermijden.
Met succes, want Netanyahu liet weten dat hij en Poetin het eens geworden zijn om „een gezamenlijk mechanisme” op te zetten om „misverstanden” te voorkomen.
Poetin heeft namelijk gevechtsvliegtuigen en ander materieel in Syrië gestationeerd. Deze moeten de dictator Bashar al-Assad helpen op de troon te blijven zitten. Poetin steunt daarmee ook de sjiitische as: Iran, Zuid-Irak, Syrië en de Libanese Hezbollah.
De doelen die Israël en Rusland hebben, lopen nogal uiteen. Israël wil voorkomen dat Syrië Hezbollah van wapens voorziet. Ook wenst het geen front van Iran en Hezbollah aan de grens met Israël op de Golanhoogte. Israëls zorg is terecht: Iran vindt dat Israël dient te verdwijnen en zijn bondgenoot Hezbollah heeft tienduizenden raketten in Libanon opgeslagen die alle delen van Israël kunnen treffen.
Strijd tegen rebellen
Poetin heeft andere dingen aan het hoofd. Het gaat hem om de strijd tegen alle rebellen tegen Assad, ook de kansloze die door Amerika worden gesteund. Rusland kan gebruik maken van de haven Tarsus en de luchthaven bij Latakia. Door de steun aan Assad en zijn bondgenoten, kan Rusland zijn invloed in het Midden-Oosten vergroten, terwijl die van Amerika op zijn retour is.
In de praktijk moeten Russische piloten posities van IS en andere rebellen bewerken, terwijl soldaten van het Syrische leger, Hezbollah en Iran de aanvallen uitoefenen op de grond. Op deze wijze kan Poetin vermijden dat Russische soldaten in kisten huiswaarts keren.
Verder kan Poetin door de oorlog tegen IS de kans verkleinen dat hij grote problemen krijgt met IS in de Caucasus. Hij gelooft dat het beter is de Jihad in een ver land te bestrijden, dan op eigen grondgebied.
Bondgenoten
Ten slotte toont Poetin dat hij zijn bondgenoten te hulp schiet, al is het aan de late kant. Hij handelt anders dan president Barack Obama, die zijn bondgenoot, de Egyptische president Hosni Mubarak, in 2011 als een baksteen liet vallen. Zijn boodschap: voor een betrouwbaar bondgenoot moet je in Moskou zijn, niet in Washington.
Het mechanisme waar Netanyahu het over had, lijkt te werken. Woensdag kreeg de Israëlische veiligheidsadviseur een telefoontje met de mededeling dat de Russische bombardementen over een uur zouden beginnen.
Poetin kan de oorlog in Syrië een wending geven. Mogelijk gaat Rusland een doorslaggevende rol spelen in de bestrijding van IS en de soennitische rebellen.
Maar er is ook een kans dat het een nederlaag lijdt, zoals in 1989 tegen de soennieten in Afghanistan. Het beste scenario voor Israël is dat Poetin een matigende invloed uitoefent op Iran en Hezbollah. Maar de kans dat dat lukt, is klein.
Foto:
NEW YORK, 28 september 2015 – De Russische president Vladimir Putin op weg naar de zaal van de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties om zijn toespraak te geven. (UN Photo/Mark Garten.)
Alfred Muller 