Is antizionisme antisemitisme?

Toen onlangs de Iraanse leider Mahmud Ahmadinejad weer eens een keer sprak over de noodzaak om de staat Israël te vernietigen, noemde ik op Twitter deze uitspraak antisemitisch. Waarop iemand terugtwitterde: „Staat antizionisme soms gelijk aan antisemitisme?” Het betreft volgens hem twee „totaal” verschillende dingen.

Antizionisme hoeft inderdaad geen antisemitisme te zijn. Iemand kan gewoon van mening zijn dat een Joodse staat geen goed idee is. Voordat de staat Israël in 1948 werd opgericht, waren belangrijke Joodse intellectuelen als de filosofe Hannah Arendt, de rector van de Hebreeuwse Universiteit Judah Magnes en de filosoof Martin Buber ertegen een aparte staat op te richten. Zij wilden liever een binationale Joods-Arabische staat. Ook vandaag zijn er Joden en vooral Palestijnen die voor één staat voor iedereen zijn, waarin iedereen gelijke rechten heeft.

Maar het is niet de voorkeur voor dit alternatieve politieke model waarom Ahmadinejad vuur spuwt tegen Israël. Want als hij erop tegen is dat Joden een eigen staat hebben, waarom spreekt hij dan niet over de vernietiging van staten van andere volken?

Turkije

„Dat is vanwege Israëls oppressie van de Palestijnen”, zal iemand zeggen. Maar waarom richt zijn woede zich dan niet tegen Turkije, dat de Koerden verdrukt, en waarom moet China niet worden vernietigd omdat dat Tibet bezet houdt? Ahmadinejads haat richt zich alleen tegen de Joodse staat en dus tegen de Joden. Antisemitisme dus.

Antizionisme en antisemitisme zijn twee verschillende ideologieën. Maar ze kunnen elkaar wel raken of overlappen, zoals Ahmadinejad toont. Daar is sprake van als antizionisten gebruikmaken van eeuwenoude anti-Joodse vooroordelen en die betrekken op de Joodse staat. Israël is dan een boosaardige staat: corrupt, agressief en een bedreiging voor de wereldvrede en de wereldeconomie.

Obsessie

Zo leggen Arabische staten in VN-organen een ware obsessie tegen Israël aan de dag. De Algemene Vergadering veroordeelde Israël in 2006-2007 22 keer, maar Sudan niet één keer voor de genocide in Darfur. Anderen uiten hun haat tegen de Joodse staat door de acties van het leger te vergelijken met die van de nazi’s. Wie dat doet, demoniseert Israël en ontkent de ernst van de Holocaust.

Antisemitisme in de verpakking van antizionisme is niet alleen gevaarlijk omdat Jodenhaat tot rampen kan leiden, zoals de geschiedenis heeft getoond, maar ook omdat selectieve verontwaardiging aandacht afleidt van andere problemen. Zo vragen Israëliërs zich soms terecht af hoe het komt dat kerken zo sterk met de problemen van de Palestijnen bezig zijn, terwijl de zware vervolging van christenen in de islamitische wereld hen koud laat.

(Israël Ingezoomd: elke week commentaar vanuit Israël over Israël, Palestina en het Midden-Oosten).