Het is altijd interessant naar generaal-majoor Amos Yadlin te luisteren. Hij is hoofd van het Instituut voor Nationale Veiligheidsstudies van de Tel Aviv Universiteit en diende meer dan veertig jaar in het leger, onder meer als hoofd van de militaire inlichtingen. Het is een militair en strategisch deskundige van de bovenste plank.
Tijdens een ontmoeting met een groepje journalisten vorige week zei hij dat het elf jaar geleden is dat er een oorlog woedde tussen het Israëlische leger en het Libanese Hezbollah leger. Toen vielen er aan Israëls zijde 165 doden, aan Libanese zeker tien keer zoveel. Vooral woonplaatsen in Noord-Israël kregen raketaanvallen te verwerken.
Sindsdien is het aan de grens tussen Israël en Libanon vrijwel rustig. Zo’n lange periode van rust is voor Israël een belangrijke verworvenheid. Maar Hezbollah heeft zich ten noorden van de Litanirivier weer zwaar bewapend. Als Hezbollah leider Hassan Nasrallah de trekker overhaalt, vliegen tienduizenden raketten Israël binnen.
Dorp overrompelen
Wie denkt dat het dan ongeveer net zo gaat als in 2006 vergist zich, waarschuwde Yadlin. Nasrallah probeert zijn arsenalen te vullen met raketten die Israël precies en zwaar kunnen treffen op elke gewenste plek. Ook heeft hij een commando-eenheid opgericht die in het noorden van Israël een dorp of stad moet kunnen overrompelen. Daar staat tegenover dat ook Israël beter voorbereid is op een mogelijke nieuwe ronde.
Beide partijen zijn doordrongen van de verwoestende effecten van een nieuwe oorlog. Daarom willen ze die vermijden. Maar het probleem is dat leiders fouten kunnen maken. Een incident kan uit de hand lopen: een partij reageert ergens op, de tweede partij slaat terug en en de eerste partij doet opnieuw iets.
Zo’n scenario is niet denkbeeldig. Israël heeft namelijk duidelijke grenzen aangegeven. Als Hezbollah die negeert, is de kans groot dat de luchtmacht in actie komt. Hezbollah mag zich wat Israël betreft niet bewapenen met geavanceerde luchtdoelraketten, onbemande vliegtuigen of chemische wapens.
Onder scholen
Iran levert wapens aan Hezbollah via Syrië. Ook zou Hezbollah nu zelf in Libanon wapens produceren. De arsenalen bevinden zich onder scholen, moskeeën en ziekenhuizen. Het lijkt allemaal zeer explosief.
Toch zei Yadlin dat hij ’s nachts niet wakker ligt van de risico’s. Wat hij wel jammer vindt zijn de gemiste kansen. „Israël is zeer sterk, ondanks alle risico’s. Er is geen bewapend nucleair Iran. We hebben vrede met Egypte en Jordanië. Syrië vormt geen bedreiging meer. Wij hebben gemeenschappelijke belangen met de Arabische landen. We hebben een Amerikaanse president die voor ons is.”
Israël heeft daarom volgens hem de mogelijkheid vooruitgang te boeken. De tijd is nog niet rijp voor een vredesakkoord met de Palestijnen. Maar Israël kan wel stappen zetten om vrede te bevorderen. „Dit is een geweldige kans. Maar helaas ook een gemiste kans. Ik zie geen samenhangende strategie of leiderschap bij de Israëlische regering om deze kans te grijpen.”
Alfred Muller 