Iets meer dan een derde deel van de Israëliërs weet zeker op wie te stemmen, bij de verkiezingen op 9 april. Meer dan de helft vindt het dit jaar moeilijker dan in het verleden om een keuze te maken.
Dat het moeilijker is dan andere jaren is begrijpelijk. Dit jaar bestaat er namelijk een alternatief voor premier Benjamin Netanyahu: Benny Gantz van de middenpartij Blauw-Wit.
Tanyah Murkes (34) zegt bijvoorbeeld dat ze normaal stemt voor de linkse Arbeiderspartij. Nu twijfelt ze tussen die partij, de links-liberale Meretz en Blauw-Wit. Ze overweegt Blauw-Wit om de kans te vergroten dat er een andere regering komt.
Democratie
„Een van de onderwerpen die belangrijk voor mij zijn is het gevecht voor de democratie. Ik voel dat de regering niet in de juiste richting gaat. De regering is te extreem en bracht verdeeldheid aan in de samenleving. Wat we nodig hebben is een verenigende en positieve kracht. Ten tweede is veiligheid belangrijk. We hebben een regeling met de Palestijnen nodig. Ik ga naar een paar verkiezingsbijeenkomsten. Misschien maak ik de keuze pas op de verkiezingsdag.”
De reclamespots op de televisie moeten degenen die geen keuze hebben gemaakt, helpen dat te doen. Burgers kunnen ’s avonds bewust afstemmen op de kanalen die de spots uitzenden op bepaalde tijdstippen. De grotere partijen krijgen meer tijd dan de kleine, maar de kleine krijgen weer meer minuten dan de nieuwkomers die nog geen zetels hebben in de Knesset.
Likud ziet in Gantz een bedreiging en bereikt een laag niveau om hem belachelijk te maken. De vroegere stafchef van het leger verschijnt in beeld met bizarre, uitpuilende ogen en stamelt maar wat. Daarbij klinkt een irriterende, scherpe toon. Het doel is kennelijk hem af te schilderen als een verwarde slappeling. In een ander filmpje verschijnt Netanyahu in beeld. Hij laat de waarheid zien: de vijanden zijn rondom ons. Niemand hoeft eraan te twijfelen wat men krijgt: „Netanyahu. Rechts. Sterk. Succes.” Daarna komt president Donald Trump ook nog even: „Vandaag openen we de Amerikaanse ambassade in Jeruzalem. Gefeliciteerd.”
Zwakke campagne
Blauw-Wit voert een zwakke campagne. De partij wil een einde maken aan de verdeeldheid in het land, die onder Netanyahu ongekende hoogten bereikte met voortdurende aanvallen op Arabische Israëliërs, de media en de linksen, wie dat ook mogen wezen.
Maar verder? Het is onbegrijpelijk dat Blauw-Wit niet gewoon zegt dat Israël onder Netanyahu afglijdt naar een staat voor twee volken, waarbij de meeste Palestijnen in enclaves wonen, zonder stemrechten of andere burgerrechten. Gantz echter durft de term tweestatenoplossing niet in zijn mond te nemen. Deze oplossing maakt het Israël mogelijk te overleven als Joodse en democratische natie.
Duidelijker zijn de rechtse en linkse partijen. Nieuw rechts heeft twee grote vijanden waarmee straks moet worden afgerekend: Hamas en het Israëlische Hooggerechtshof. De hoogste rechtbank neemt het soms op voor de Palestijnen en voor de waarden die horen bij een democratie. De religieuze partijen willen uiteraard de belangen van de religieuzen verdedigen en de rol van de Joodse religie in staat en samenleving vergroten. De linkse Arbeiderspartij en Meretz wijzen op de noodzaak vrede te sluiten met de Palestijnen.
Het publiek heeft nog even de tijd om de keuze te maken. Het kan nog alle kanten op.
#IsraelIngezoomd van zaterdag 30 maart.
Beeld: de verkiezingscampagne van de Arbeiderspartij. © Alfred Muller
Jemima is een christelijke organisatie die zich richt op het verlenen van zorg aan mensen met een verstandelijke en/of lichamelijke beperking in Bethlehem. Maakt u dit mede mogelijk?
www.jemima.nl
Alfred Muller 