Er zijn van die onderwerpen die in de loop van de jaren steeds weer terugkomen. Een daarvan is de vraag wat er met Raoul Wallenberg is gebeurd.
Straten zijn naar hem vernoemd, boeken zijn over hem geschreven en stichtingen zijn in zijn naam opgericht. Toch blijven datum en plaats van overlijden van deze Zweedse diplomaat tot op heden onbekend.
Op 4 augustus was het 109 jaar geleden dat hij werd geboren. Zijn land speelde aanvankelijk een omstreden rol in de Tweede Wereldoorlog. Zweden wilde neutraal blijven, maar leek in het begin van de oorlog meer pro-nazi te zijn. Later werd het meer pro-geallieerden.
Om u aan te melden voor de nieuwsbrief, klik hier. Kernwoorden: Israël en omgeving, christelijk geloof, human interest en persoonlijk.
Paspoorten
De nazi’s vielen Hongarije in 1944 binnen. Ze deporteerden 200.000 Joden. Het Zweedse ministerie van Buitenlandse Zaken stelde voor Hongaarse Joden die een connectie hadden met Zweden tijdelijke paspoorten te geven. Met de steun van het Wereld Joodse Congres en de VS zond Zweden in juli 1944 diplomaat Wallenberg naar Hongarije.
Hij begon met het uitdelen van deze ‘beschermpassen’ en was zelfs in staat om Joden uit konvooien te halen die de topnazi Adolf Eichmann weg wilde voeren. In Boedapest zette hij speciale hostels op die dienden als een veilige haven voor Joden.
Het Sovjetleger viel de Hongaarse hoofdstad op 16 januari 1945 binnen en bevrijdde Pest. Wallenberg probeerde met de Russen in contact te komen om te zorgen dat Joden in Pest goed behandeld zouden worden. Hij vertrouwde erop dat zijn diplomatieke immuniteit hem zou beschermen.
Spionnen
Baruch Tenembaum, oprichter van de International Raoul Wallenberg Foundation, schreef vorige week dinsdag in The Jerusalem Post dat de Russische militairen in hem en zijn chauffeur Vilmos Langfelder spionnen zagen. Ze werden gearresteerd door de afdeling contraspionage van het Rode Leger en naar de Lubyanka-gevangenis in Moskou gebracht. Daar verdwenen hij en zijn metgezel.
De Sovjets beweerden na de oorlog dat ze geen informatie hadden over Wallenberg. Maar Duitse ex-krijgsgevangenen zeiden dat ze hem in de gevangenis hadden gezien. Het hoofdstuk is niet afgesloten.
Na de oorlog kwam er ook veel kritiek op de Zweedse regering. Deze deed volgens critici niet haar uiterste best de diplomaat terug te krijgen.
Autoriteiten
„Ik hoop dat de Russische autoriteiten op een dag onbelemmerde toegang tot de relevante oorlogsarchieven mogelijk zullen maken”, schreef Tenembaum. „Deze kunnen licht werpen op het lot van Raoul Wallenberg.”
Hij schreef verder dat Rusland vandaag de dag niet de schuld mag krijgen van de daden van Stalin. Het openen van de archieven zou zeker kunnen helpen om deze tragedie af te sluiten. „Raoul Wallenberg was een van de grootsten in de wereldgeschiedenis en als het enigszins mogelijk is, moeten zijn stoffelijke resten naar Zweden worden teruggebracht.”
Liever commentaar over Israël uit Israël zelf? #IsraelIngezoomd Informatief, analyserend, opiniërend, kort. Altijd met foto.