Op een grasveld tussen de muren van de Oude Stad van Jeruzalem en een leegstaand luxueus hotel, zit student natuurkunde en musicologie Or Dobkowski op een plastic stoel. Het is half elf en hij is net uit zijn tent gekomen.
Sinds dinsdag logeert hij hier. Het protest begon in Tel Aviv. Een aantal studenten sloegen aan de upscale Rotschild Boulevard de tenten op. Snel sloten anderen zich bij hen aan. De burgemeester en politici van de regeringspartijen die kwamen kijken, werden weggehoond.
Protesten in andere steden volgden. Hij schat dat er zo’n twintig studenten in het Jeruzalemse tentenkamp wonen. ‘s Avonds loopt het aantal demonstranten voor betaalbare woningen op van vijftig tot honderd. Zaterdagavond gaan hij en de andere studenten naar Tel Aviv om een grote landelijke demonstratie voor betaalbare woningen bij te wonen.
Bouwval
‘Als ik een kamer bekijk die niet al te ver van de universiteit af is, komen er tien andere studenten kijken. Iedereen wil er dan graag in, tenzij het een bouwval betreft. Ook wie de huur kan betalen heeft moeite iets te vinden. De eigenaren kunnen de prijzen steeds verder omhoog schroeven, omdat er te weinig kamers zijn. De studentenflats van de universiteit zelf, zijn inmiddels ook zeer duur geworden.’
De kamers bevinden zich vaak in een drie of vierkamerflat. De student dient in staat te zijn elke maand voor de huur zo’n 1300 tot 2000 sjekels (260 tot 400 euro) uit te portemonnee te trekken. Daar komt het studiegeld en de kosten voor het levensonderhoud nog bij. De prijzen zijn voor West-Europese begrippen misschien niet zo hoog – maar wel voor de inwoners van een land waar het minimumloon voor een fulltime baan 800 euro is.
Hoe redden de studenten zich? ‘Ik redde me niet’, zegt Or. ‘Ik heb inmiddels een schuld. In sommige gevallen springen de ouders bij. Anderen gaan eerst een paar jaar werken en vervolgens studeren. Weer anderen combineren werk en studie. Maar alles met elkaar: studie, eten, huur – dat lukt gewoon niet.’
Projectontwikkelaars
Bizar genoeg staat er in de buurt van het tentenkamp niet alleen een groot hotel leeg, maar ook vele appartementen. Projectontwikkelaars proberen die aan schatrijke buitenlanders te verkopen. In sommige gevallen nemen ze niet eens de moeite de advertenties in het Hebreeuws te plaatsen.
Israëli’s kunnen de huizen toch niet betalen. Als het lukt om de appartementen aan Europese of Amerikaanse miljonairs te verkopen, staan ze vaak het grootste deel van het jaar leeg. Alleen met Pesach en het Loofhuttenfeest, zijn de huizen bevolkt.
‘De regering moet het beleid veranderen. De situatie is abnormaal. Een gewone burger die werkt, kan geen huis meer betalen. We willen dat de regering weer sociale huisvesting gaat invoeren, maximum huurprijzen instelt en stopt met het verkopen van land aan particuliere ondernemingen, die alleen voor de rijken bouwen. Het land moet weer voor de mensen zijn.’
Alfred Muller 