Jeruzalem heeft jarenlang een trend gekend waarbij meer jongeren de stad verlieten dan er kwamen. Maar volgens Elisheva Mazya is er op het ogenblik sprake van een wending ten goede. Dat is te danken aan de nadruk op cultuur.
In 2012 vestigden zich achthonderd jonge mensen meer in de stad dan er vertrokken. Daarvóór verlieten meer mensen de stad dan er arriveerden. Een verschil van zo’n zevenduizend mensen, volgens Mazya. Ongeveer de helft daarvan waren jongeren met een goede opleiding. De andere helft bestond uit ultraorthodoxen, die niet in staat waren de zware woonlasten in de stad op te brengen.
Een organisatie die zich inspande om deze trend te breken is New Spirit. De organisatie werd opgericht tijdens de donkere dagen van de Tweede Intifada, toen Jeruzalem – en de rest van Israël – gebukt ging onder een zware golf van terreur. Vijf studenten van de Hebreeuwse Universiteit van Jeruzalem besloten nieuw leven in de stad te creëren.
“We zagen dat er veertigduizend studenten in Jeruzalem wonen”, vertelt New Spirit directeur Mazya. “Ze wonen dicht bij de universiteit of in het centrum van de stad, maar niet in de buitenwijken. We zijn programma’s gestart om ze bij de wijken te betrekken. We creëerden ook een project waarbij de studenten stage konden lopen bij bedrijven in Jeruzalem om ze met de banenmarkt in contact te brengen.”
Zij merkte ook dat de studentenbevolking weinig bij culturele activiteiten betrokken was. “Iemand kan hier de beste job hebben of een prachtig appartement, maar het is cultuur die mensen in de stad vasthoudt”, zegt ze. “Ik merkte dat de culturele instituten geen contact hadden met de studenten, maar alleen met de vaste bevolking. Toen ik hen vroeg waarom ze niets voor de studenten deden, zeiden ze: ‘We weten niet hoe we ze moeten vinden’. Toen begonnen we culturele activiteiten te ontwikkelen die speciaal op de studenten gericht waren.”
Danseres
Op een dag kreeg Mazya een telefoontje van een danseres. Ze vroeg zich af wat New Spirit voor haar kon doen. Zij kon potentieel in cultuur voorzien, maar er was niemand die haar hielp. Toen begon New Spirit een project om de wat ze noemt “jonge creatieve klasse” in de stad in contact te brengen met de buitenwijken. “Om een betere kwaliteit van leven te hebben, heb je creatieve mensen nodig die de stad creëren”, zegt Mazya.
En die klasse is er. Meer dan de helft van de kunststudenten in Israël studeert in Jeruzalem. De 3500 kunststudenten studeren bijvoorbeeld aan de Bezalel Academie, de Academie voor Muziek en Dans, de School voor Visueel Theater, de Sam Spiegel School voor Film en Televisie of de Morasha School voor Fotografie, Media en Nieuwe Muziek. Verder zijn er unieke scholen die zich speciaal richten op kunstonderwijs voor de religieuze Joden. “Er gebeuren unieke dingen in Jeruzalem”, zegt Mazya.
Gemeenschap
New Spirit probeert de jonge kunstenaars te helpen. De organisatie beoogt een gemeenschap op te bouwen van jonge artiesten in Jeruzalem. “We investeren veel geld en tijd om sociale veranderingen te bewerken. We willen dat de artiesten in Jeruzalem blijven en actief zijn in wat hier gebeurt. Ik geloof dat dat een nieuw verschijnsel is.”
New Spirit helpt met het vinden van inkomen, een plek om kunst te creëren en een sociale groep om mee samen te werken. Elke artiest krijgt een mentor en een budget voor de eerste show of expositie. “We leggen ook contact met managers en producenten, die de werken van de kunstenaars kunnen zien.”
Burgemeester Nir Barkat is erevoorzitter van New Spirit. Een derde deel van het budget komt van de regering en de gemeente Jeruzalem. De organisatie werkt ook nauw samen met de afdeling cultuur van de stad, maar beide zijn zelfstandig.
Toeristen
New Spirit hoopt uit de contacten de toeristensector op te bouwen. “Toeristen hebben niet veel cultuur in hun programma. Dat moeten we ontwikkelen.”
Ze begrijpt dat niet alle 3500 studenten later van de kunst kunnen leven. Net als in steden als Tel Aviv, Berlijn of New York, zullen velen er ander werk bij moeten zoeken, bijvoorbeeld als leerkrachten.
Het voordeel van Jeruzalem boven Tel Aviv is volgens Mazya dat een artiest in Jeruzalem makkelijker “uniek” kan zijn. “De markt hier is niet zo groot als in Tel Aviv. Ik hou van Tel Aviv, maar iedereen leeft voor zichzelf. Velen voelen zich eenzaam en iedereen klaagt erover.”
Alfred Muller 