De Israëlische premier Netanyahu en defensieminister Moshe Yaalon hebben woensdag een plan om Palestijnen van de Westoever uit Israëlische bussen te weren, ingetrokken.
De proef had deze week in moeten gaan. Volgens de defensieminister lagen er alleen veiligheidsoverwegingen aan ten grondslag. Het doel zou zijn geweest om de controle op Palestijnen te versterken die na een werkdag naar huis keren. Ya’alon wil nu met een ander plan komen.
President Reuven Rivlin toonde zich ingenomen met de annulering. Hij stelde in een persverklaring dat uitlatingen van voorstanders van separatie „grote schade berokkenen aan de reputatie van de staat en de nederzettingen. Het is belangrijk dat we ons eraan herinneren dat onze soevereiniteit ons verplicht te bewijzen dat we zij aan zij kunnen leven.”
‘Olie op het vuur’
Oppositieleider Isaac Herzog van het Zionistisch Kamp schreef op Facebook dat het scheidingsplan slechts extra olie is op „het vuur van de haat in de wereld tegen Israël.” Meretzleider Zahava Galon was vlijmscherp in haar kritiek. Op haar Facebookpagina stelde ze dat de enige reden die ten grondslag ligt aan de scheiding „puur racisme” is.
Palestijnen in de dorpen en steden op de Westoever die toestemming hebben om in Israël te werken gaan nu via militaire controleposten Israël binnen. Daar moeten ze met name in de prille ochtenduren vaak lang in de rij wachten.
Om de situatie te verbeteren, stond het ministerie van Defensie enkele jaren toe via elke controlepost terug te keren naar huis. Palestijnen maakten gebruik van Israëlische bussen die naar de nederzettingen rijden en stapten uit bij haltes in de buurt van waar zij wonen. Dat betekende na een lange dag tijdwinst voor de Palestijnse werknemers. Ze hoefden namelijk geen controle meer te ondergaan als ze terugkeerden.
Herinneringen apartheidsregime
Volgens voorstanders van de scheiding veroorzaakten de Palestijnse passagiers volle bussen, toename van criminaliteit en een veiligheidsprobleem. Maar premier Netanyahu begreep waarschijnlijk dat de proef slecht zou vallen in het buitenland. Scheiding roept namelijk herinneringen op aan apartheid in Zuid-Afrika en rassenscheiding in de Verenigde Staten.
In feite zou het plan toevoegen aan bestaande maatregelen waaraan Palestijnen op de Westelijke Jordaanoever nu al onderworpen zijn. Mensen met een reisvergunning kunnen uitsluitend via aparte militaire controleposten Israël binnengaan. Deze controleposten zijn ingesteld na series terreuraanslagen in de afgelopen tientallen jaren.
In het zogeheten ‘C-gebied’ op de Westoever – het gedeelte dat onder volledige Israëlische controle staat – bestaat een ernstig conflict over landgebruik. Nederzettingen breiden daar uit, terwijl het voor Palestijnen daar moeilijk is bouwvergunningen te krijgen.
Op de Westelijke Jordaanoever bestaan al aparte openbaar vervoerbedrijven voor Israëliërs en Palestijnen. Sommige bussen rijden nederzettingen, andere naar de Palestijnse dorpen en steden. Maar tot nu toe kon iedereen van beide soorten gebruik maken. In Jeruzalem is dat ook het geval. De tram bijvoorbeeld heeft zowel Israëlische als Palestijnse passagiers.
Alfred Muller 