Israël heeft geen minister van Buitenlandse Zaken. Premier Benjamin Netanyahu houdt deze post vrij voor een nieuwe coalitiegenoot. Maar er is wel een vice-minister benoemd. Dat is niemand minder dan de jonge Likudvrouw Tzipi Hotovely.
Deze week sprak ze Israëlische diplomaten toe. De tijd is volgens haar rijp om het roer om te gooien. Israël heeft tot nu toe allerlei verstandige argumenten gebruikt. Vanaf nu zouden ze de nadruk moeten leggen op recht. Israël heeft recht op het land dat het in 1967 veroverde. Het is volgens haar belangrijk te zeggen dat dat land van Israël is. „Het hele land. Daarover hoeven we ons niet te verontschuldigen.”
Hotovely’s ideeën komen niet uit de lucht vallen. De pogingen een oplossing te vinden door vredesbesprekingen zijn mislukt. Palestijnse leiders hebben verschillende kansen om een eigen staat op te richten, voorbij laten gaan. In de praktijk staat het grootste deel van de Westoever al onder Israëls bestuur.
Zeer bezorgd
Wat te denken van deze uitspraak? Het is maar hoe je het bekijkt. Als ik Israëliër was, was ik waarschijnlijk zeer bezorgd. Als Israël „het hele land” neemt, zoals Hotovely wil, dan moet het ook alle mensen in dat land nemen. Dat betekent dat Israël verandert van een Joodse staat in een staat voor twee volken: Israëliërs en Palestijnen.
Als ik Palestijn was, zou ik in eerste instantie ook verontrust zijn. Ik zou namelijk zien dat er op Buitenlandse Zaken een vrouw zit die geen vreedzame oplossing wil, gebaseerd op het model van een Palestijnse staat naast een Joodse staat.
Maar bij nader inzien bieden Hotovely’s ideeën ook kansen voor Palestijnen. Ze zouden kunnen zeggen: „De Palestijnse staat wordt toch niks meer. Alles wat het vredesproces hun heeft opgeleverd zijn enclaves en het gebrek aan bewegingsvrijheid. Laten we gaan voor één staat.”
Burgerrechten
Natuurlijk, Palestijnen zouden een strijd moeten voeren voor gelijke burgerrechten en voor sociaaleconomische gelijkstelling. Maar met behulp van buitenlandse druk gaat dat lukken. Israël verandert dan van een Joodse staat in een gezamenlijke Joods-Arabische staat, een democratische staat met gelijke rechten voor iedereen: Joden, moslims en christenen. Palestijnen krijgen stemrecht, het recht op pensioen en op dezelfde medische zorg. En ook de watertoevoer dient even constant te zijn als die naar de Joodse nederzettingen.
Als Likudniks als Hotovely hun zin krijgen, kon de binationale staat weleens onafwendbaar worden. Vanuit Palestijns perspectief is dat misschien gunstig, vanuit zionistisch perspectief niet. Bovendien ontbreekt de grond voor één staat voor iedereen: het wantrouwen onder beide volken jegens het andere volk is wijdverbreid.
Waar Israël behoefte aan heeft zijn ervaren, gematigde en pragmatische politici, die vertrouwd zijn met de complexiteit van het conflict en de wereld om Israël heen. En die Israëls toekomst als Joodse en democratische staat veilig kunnen stellen in een vredesregeling met de Palestijnen.
Informatief, analyserend, opiniërend, kort. Altijd met foto. Elke week vanuit Jeruzalem in het RD.nl de rubriek ‘Israël Ingezoomd’.
Alfred Muller 