In 1965 opende het Israël Museum zijn deuren. Directeur James S. Snyder hoeft niet lang na te denken over de vraag wat de grootste verworvenheid van het Israel Museum is in de afgelopen vijftig jaar.
Hij wijst onmiddellijk op de visie van Teddy Kollek. De vroegere burgemeester van Jeruzalem wilde een allesomvattend museum in zijn stad toen het land nog jong was.
Snyder: “Teddy Kollek kon zich een allesomvattend museum indenken dat op het niveau zou staan van andere allesomvattende musea in de grote culturele hoofdsteden van de westerse wereld én hij verwezenlijkte dat. Nu, vijftig jaar later, hebben wij het voorrecht zelfs dichter bij de verwezenlijking van die visie te staan. De culturele prestatie die we hier geleverd hebben is echt bijzonder.”
Snyder werd directeur van het museum in 1997. Hij studeerde geschiedenis van de moderne kunst en was adjunct-directeur van het Museum voor Moderne Kunst (MOMA) in New York. Hij hield toezicht op het grote renovatieproject van het Israël Museum. In 2010 werd het vernieuwde museum geopend.
Waarom leek het u interessant directeur van dit museum te worden?
“Ik kende het Israël Museum niet voordat mij gevraagd werd te komen. Maar als kenner van de moderne kunst met een speciale belangstelling voor moderne architectuur en met mijn kennis van die zaken die musea invloedrijk maken, leek het me een interessante plaats om te werken. Ik was me bewust van de potentie van het museum toen ik het voor het eerst zag, compleet met zijn moderne architectuur en de grote omvang van zijn collecties, van oud tot modern.
We hadden hier het privilege om het museum als het ware opnieuw uit te vinden. Door de renovatie konden we het museum dichter bij het idee brengen dat de oprichters voor ogen stond: zij wilden dat dit een universeel museum zou worden. Het zou het verhaal moeten vertellen van het begin van de geschiedenis tot de huidige tijd. Het zou alle culturen van de wereld moeten omvatten. Het zou op een historische plek moeten staan, en uitgevoerd moeten worden met moderne architectuur.”
Publiek positief
“Het is zeer prettig om te merken dat we een stempel van goedkeuring krijgen. Dat blijkt uit de reacties van het publiek. Maar het blijkt ook uit de reacties van collega’s wereldwijd op wat we hebben en op hoe we het tentoonstellen. We zien die goedkeuring ook terug in de bereidheid van andere musea en verzamelaars om ons hun kunst uit te lenen en in het feit dat onze tentoonstellingen over de hele wereld reizen.”
Het museum houdt exposities in verband met het vijftigjarig bestaan. Welke zijn van speciaal belang voor buitenlandse bezoekers?
“We zullen eerst onze blik op het jaar 1965 zelf richten. We kijken naar de esthetiek (schoonheid) in Israël in die tijd. De analyse die we van die tijd maken, trekken we door naar de beeldcultuur van vandaag. We kijken ook naar de avant-garde beeldcultuur in Europa in de halve eeuw voordat het museum werd geopend. Deze inspireerde de beeldcultuur hier. Het zal interessant zijn voor bezoekers uit Nederland en andere Europese landen om te zien hoe die Europese avant-garde cultuur doorwerkt. Eind maart openen we hier een expositie van de Neue Nationalgalerie uit Berlijn. Deze is kenmerkend voor de avant-garde esthetiek van Europa in de eerste helft van de twintigste eeuw. Mensen in Nederland en elders in Europa zullen deze esthetische cultuur herkennen.”
Geschiedenis van de mensheid
“Een andere tentoonstelling, die voor iedereen interessant is, gaat over de geschiedenis van de mensheid in veertien voorwerpen. Deze tentoonstelling is uniek vanwege de omvang van de collecties hier. We illustreren die geschiedenis aan de hand van duizenden jaren oude voorwerpen tot voorwerpen uit de twintigste eeuw. Bezoekers krijgen een zeis te zien uit de tijd van de landbouwrevolutie, de eerste munten en de eerste voorbeelden van het gebruik van letters en cijfers. We sluiten af met Albert Einsteins manuscript over de relativiteitstheorie. Dit vormde als het ware het begin van het nucleaire en technologische tijdperk.
Zusterinstituten
Zusterinstituten uit de hele wereld geven ons speciale leningen om onze verjaardag te markeren. Zo tonen we het portret van Jeremia van Rembrandt uit 1632, het Rijksmuseum Amsterdam leent dat aan ons. Dit schilderij past bij een Rembrandt die we zelf hebben: Petrus na het verraad van Christus uit 1631. De schilder gebruikte hetzelfde model voor beide werken en de composities lijken op elkaar. Het is heel speciaal beide Rembrandts bij elkaar te brengen. Het zijn afbeeldingen van verhalen uit de Bijbelse geschiedenis die hier plaatsvond.”
Hoeveel bezoekers trekt het museum?
“Sinds het vernieuwde museum vijf jaar geleden werd geopend, hebben we elk jaar tussen de 750.000 en een miljoen bezoekers ontvangen. In 2013 ontvingen we 970.000 bezoekers. Het zou een miljoen geweest zijn, als we het museum niet een week hadden moeten sluiten vanwege een sneeuwstorm.”
Welke kansen bieden de nieuwe media het museum?
“Het elektronische tijdperk biedt ons de kans het publiek dat ver weg is bekend te maken met de voorwerpen die we hebben. Het kan hen ook aanmoedigen hier te komen. Hoewel Jeruzalem ver weg is van andere culturele centra in de wereld, is de stad het centrum van het universum.”
Speciale tentoonstellingen
In de afgelopen vijftig jaar is het museum uitgegroeid tot een van ’s werelds toonaangevende musea op het gebied van kunst en archeologie. De instelling bezit vijfhonderdduizend voorwerpen, afkomstig uit de prehistorie tot en met de huidige tijd.
Dode Zeerollen
Bezoekers kunnen in het museum ook een aantal Dode Zeerollen zien, die ondergebracht zijn in de Shrine of the Book (Heiligdom van het Boek). Dit bijzonder bouwwerk bestaat uit een wit rond gebouw naast een zwarte muur. Het ging in april 1965 open, een maand voordat de andere, rechthoekige gebouwen op het terrein werden geopend.
Schaalmodel Jeruzalem
Het museum heeft afdelingen voor archeologie, kunst en judaïca. Voor jonge bezoekers is er een jeugdvleugel. Naast de Shrine of the Book is er ook een groot schaalmodel van Jeruzalem uit de Tweede Tempelperiode te zien.
Volg deze link voor de website.
Foto’s: met dank aan het Israel Museum.
Alfred Muller 