Het is bedroevend gesteld met nieuwe Palestijnse schoolboeken, die een halfjaar geleden uitkwamen. De schrijvers houden de kinderen voor dat het lovenswaardig is te sterven in de oorlog tegen Israël en dat Israël geen plaats verdient onder de volken. Dat blijkt uit een onderzoek van de stichting Impact-se. Dit instituut onderzoekt sinds 1997 schoolboeken uit het Midden-Oosten op onder meer tolerantie.
RD-correspondent Alfred Muller levert elke zaterdag vanuit Jeruzalem commentaar op gebeurtenissen in Israël. Vorige week: welk beeld krijgen de Palestijnse kinderen van Israël?
In landen als Tunesië, Jordanië, Marokko en Egypte gaat het volgens de instelling de goede kant op met de lesboeken. In Egypte is zelfs een boek verschenen dat positief spreekt over de vrede met Israël. Het enige land waar een tegengestelde trend is waar te nemen is Iran. Daar is de situatie verslechterd sinds Hassan Rouhani in 2013 president werd.
In Israël zijn volgens de onderzoekers ook positieve trends te bespeuren. Over het Israëlisch-Palestijnse conflict schrijven de makers van schoolboeken tegenwoordig op een meer gebalanceerde en objectieve wijze dan in het verleden. Ze vermijden stereotypen en de Palestijnse invalshoeken komen nu meer dan vroeger aan bod.
Teleurstellend
Teleurstellend echter zijn de trends in de schoolboeken van de Palestijnse Autoriteit die in september uitkwamen. De onderzoekers namen de Palestijnse schoolboeken voor kinderen van zes tot tien jaar en van zestien tot achttien jaar onder de loep. „Het curriculum onderwijst de leerlingen martelaren te worden,” schrijft het hoofd onderzoek dr. Eldad Pardo. „Het demoniseert Israël en ontkent zijn bestaan. Het legt de nadruk op een „terugkeer” naar een exclusief Palestijns thuisland.”
De boeken bevatten bombastische uitdrukkingen als „de vulkaan van mijn wraak” en verklaringen als: „Ik zal mijn bloed opofferen voor mijn land.” Ook in rekensommetjes ontbreekt de ideologie niet. Een voorbeeld: „Het aantal martelaren in de Eerste Intifada van 1987 tot 1993 was 2026. En het aantal martelaren in de Al-Aqsa Martelaren Intifada in het jaar 2000 was 5050. Hoeveel martelaren stierven in de twee Intifada’s samen?”
De schrijvers van schoolboeken houden de kinderen voor dat ze de nationale instituten en autoriteiten moeten respecteren. Ze gebruiken de islam weliswaar niet als inspiratiebron voor een radicale politiek, maar het beeld van niet-moslims blijft negatief. Ze schilderen de Arabieren af als de oorspronkelijke bewoners van het land. Het christelijk onderwijs zegt niets over de Joodse wortels van het christelijk geloof.
Unesco
Impact-se directeur Marcus Sheff zou graag zien dat de Palestijnse schoolboeken zich houden aan de richtlijnen van Unesco. „Het onderwijs in de Palestijns nationale identiteit is van groot belang”, zegt hij. „Maar dat moet gebeuren in het kader van vrede en tolerantie.”
Sheff zegt dat het niet gemakkelijk is de boeken te veranderen. De Palestijnse Autoriteit heeft hier weloverwogen voor gekozen. Een lichtpuntje is dat een aantal kritische Palestijnse organisaties de autoriteiten hierop aanspreekt. Ook is er goede hoop dat de VS hardere eisen gaan stellen aan de Palestijnen voor het verkrijgen van subsidies.
Alfred Muller 