Niemand weet hoe Syrië er straks uitziet, maar beslissingen die politici vandaag nemen konden daar best wel eens een grote invloed op hebben.
Vorige week sprak de Israëlische premier Benjamin Netanyahu met de Russische president Vladimir Putin over de toestand in Syrië. De ontmoeting vond plaats in de badplaats Sotsji aan de Zwarte Zee. Of het veel zal helpen weten we niet, maar in Israël was waardering voor de poging om de Russische leider te vermurwen tot samenwerking.
Netanyahu vindt dat de Iraanse strijdkrachten Syrië moeten verlaten zodra er een wapenstilstand is. Hij heeft daar verschillende redenen voor. Zo kan Iran in Syrië sjiitische milities aanmoedigen om aanvallen uit te oefenen op Israël.
Vazalstaat
Ook maakt Iran gebruik van Syrisch grondgebied om vandaaruit zijn bondgenoot Hezbollah te versterken. Dit sjiitische leger in Libanon heeft al tienduizenden raketten klaarstaan om Israëlische bevolkingscentra te treffen. Iran kan ook proberen van Syrië een vazalstaat te maken. Als het dat doet, zal het op aanzienlijke soennitische oppositie stuiten binnen en buiten Syrië.
Het gesprek in Sotsji was urgent: de Syrische president Assad lijkt aan de winnende hand in zijn land. De legers van Rusland, Iran en Hezbollah bieden hem de kans zijn meedogenloze strijd voort te zetten. Maar dat hij het hele land weer onder controle kan krijgen is onwaarschijnlijk. Hij heeft te veel steun verloren onder de Syrische burgers met zijn campagne van bombardementen, gifgasaanvallen, executies en en noem maar op.
Neem de soennieten aan de Syrische kant van de Golan. Vorige week was de in Duitsland wonende Syrische activist Issam Zaitoun in Jeruzalem. „Er is geen familie in Syrië die niet iemand heeft verloren. Ze zullen nooit accepteren dat Assad weer aan de macht komt.”
Drie groepen
Hij vertelde dat het gebied aan de andere kant van de grens met Israël in handen is van drie groepen. In het noorden bevindt zich het Syrische leger, in het midden de gematigde soennitische rebellen en in het zuiden de IS. De soennieten willen zich om begrijpelijke redenen niet onderwerpen aan het regime van Assad, noch aan dat van IS.
Daarom is een aantal van hen het ”Golan vredesinitiatief” begonnen. Ze roepen op tot een voorlopige voortzetting van het Israëlische bestuur over het deel van de Golan dat Israël in 1967 bezette. Ook willen ze de oprichting van een veilige zone aan de Syrische kant van de grens. Andere landen moeten helpen het gebied te ontwikkelen.
Vanuit Syrië sprak via Skype „Abu Ahmad” van het Vrije Syrische Leger. Hij sprak van een „kritische situatie”. Onder de 40.000 tot 50.000 tellende Syriërs in het grensgebied bestaat een gebrek aan goederen en medisch materiaal, hoewel Israël helpt de nood te lenigen. De kinderen zijn in jaren niet naar school geweest. Volgens hem zijn de Syriërs voor het Golan Vredesinitiatief. „Wij willen dat de mensen leven en niet sterven.”
Alfred Muller 