Israël na Bibi 

Het is altijd leuk om een praatje te maken met partijactivisten. Ze staan op verkiezingsdag voor de scholen en andere gebouwen waar de burgers stemmen. Dinsdag raakte ik aan de praat met een jongeman van een jaar of 17 die pamfletten stond uit te delen voor Likud.

Laat ik met een vriendelijke vraag beginnen om het vertrouwen op te bouwen. „Wat is de belangrijkste contributie van Bibi aan het land?” Iedereen zegt hier „Bibi” als ze premier en Likud leider Benjamin Netanyahu bedoelen.

Hij fronste zijn wenkbrauwen. „Onder zijn leiderschap is het land economisch enorm opgebloeid. Dat is zijn belangrijkste prestatie.”

Armoede

„En de armoede dan?”

Hij had zijn antwoord klaar. „Daar werken we hard aan.”

Dat wordt na tien jaar inderdaad hoog tijd, dacht ik.

Waar Likudniks gelijk aan hebben, is dat Netanyahu belangrijke bijdrages heeft geleverd aan Israël. Herhaaldelijk weigerde hij het land in een militair conflict te storten toen radicale politici in zijn kielzog daarop aandrongen. En hij was een meester in de diplomatie. Hij bouwde goede relaties op met ’s werelds belangrijkste politieke leiders.

Eén mens, één stem

Ik had nog een leuke voor hem. Soms stel ik ter wille van de duidelijkheid de dingen soms zwart-wit. „Ik kom vaak op de Westoever. Gewone Palestijnen daar praten niet meer over de tweestatenoplossing. Iedereen heeft het over: één mens, één stem. Israël gaat nu in de richting van één staat voor iedereen.”

Hij moest opnieuw even nadenken. Toen zei hij dat dat nooit zal gebeuren, omdat Palestijnen zich niet bij Israël aan willen sluiten maar in de plaats van Israël willen komen.

Inderdaad: er zijn Palestijnen die geen Israël willen, net zoals er Israëliërs zijn die geen Palestina willen. Ik vond hem een aardige jongeman en ik drong niet langer aan op antwoorden. Ik verwacht niet van hem dat hij op de hoogte is van alle finesses die zich hier afspelen en ik wilde mijn tocht vervolgen.

Moed

Ik ging dinsdagavond laat naar bed. Woensdag pakte ik heel vroeg met de hulp van sterke koffie de draad weer op. Netanyahu bleek de greep op de politiek kwijt. Israël maakt kans op een nieuwe start.

Likudniks hebben nu grote verantwoordelijkheid. Als ze geen moed tonen, zijn derde verkiezingen mogelijk. Een bizarre situatie. Likud moet de komende dagen een andere leider aanwijzen, zodat de partij toe kan treden tot een kabinet van nationale eenheid onder premierschap van Benny Gantz van Blauw-Wit. Netanyahu kan zich dan concentreren op de gerechtelijke procedure die tegen hem loopt. Als hij inderdaad onschuldig is, zoals hijzelf beweert, kan hij terugkeren naar de politiek.

Ondertussen krijgt Gantz veel te doen. Hij moet het respect voor de politie, de procureur-generaal en rechterlijke macht herstellen. Het publiek dient weer te beseffen dat radio, televisie en kranten in een democratie de taak hebben om ontwikkelingen in politiek en maatschappij kritisch te volgen. Ook linkse artiesten en mensenrechtenorganisaties hebben hun plaats. Het land moet wetgeving doorvoeren die gelijkheid tussen de burgers herstelt. En het belangrijkste is dat hij de dollemansrit van de rechtse partijen in de richting van de gezamenlijke Joods-Palestijnse staat stopt.

Beeld:

Bij een van de verkiezingslokalen. © Alfred Muller

Israël Ingezoomd: elke zaterdag uit Jeruzalem over Israël, Palestina en het Midden-Oosten