Onder Joodse gelovigen in Jezus, Arabische evangelische christenen en Arabische gelovigen met een islamitische achtergrond bestaan zowel verschillen als overeenkomsten. Dat heeft Peter Lawrence ontdekt tijdens zijn onderzoek onder deze groepen.
Lawrence (pseudoniem) woont al vele jaren in het Midden-Oosten. In 2006 kwam hij voor het eerst met Messiasbelijdende Joden en Arabische evangelische christenen in contact, toen hij in Haifa werkte. Daar kreeg hij het idee om hun identiteit te bestuderen. Momenteel woont hij in Nazareth, waar hij pastoraal werk verricht in een christelijk ziekenhuis.
Toen Lawrence in het Belgische Leuven theologie studeerde aan de Evangelische Theologische Faculteit kreeg hij de gelegenheid onderzoek te doen naar de verschillen en overeenkomsten tussen christenen met een moslimachtergrond (”Muslim Background Believers” of kortweg MBB’s), Arabische evangelische christenen die voorheen nominale christenen waren en Messiasbelijdende Joden. Zijn studie is gepubliceerd door de Wereld Evangelische Alliantie onder de titel ”Fellow Travellers” (Medereizigers) in de ”World of Theology Series” (serie Wereld van de theologie).
Schattingen
Over aantallen lopen de schattingen uiteen. Onderzoeker Duane Alexander Miller schatte het aantal MBB’s wereldwijd op een half miljoen, van wie er 500 in Israël wonen. Verder zouden er in Israël 30.000 Messiasbelijdende Joden zijn, maar dan worden ook de niet-Joodse partners meegerekend en andere belangstellenden die de Messiaans-Joodse gemeenten bezoeken. Deskundigen schatten het aantal Arabische evangelische christenen op 5000.
De drie groepen hebben hun oorsprong in het protestants-evangelische zendingswerk van de afgelopen twee eeuwen. Ze wonen in hetzelfde land en zijn de Hebreeuwse taal doorgaans machtig. Ook beschouwen ze hun eigen geloofsstandpunten als essentieel. Deze zijn bepalend voor de vraag of iemand wel of niet bij de „ware gelovigen” hoort. Voor allen geldt dat ze door hun keuze om Jezus te volgen bij een minderheidsgroep zijn gekomen.
Door hun keuze voor Jezus zijn ze tot een minderheidsgroep gaan behoren.
Een andere overeenkomst is de visie op het huwelijk. In de drie groepen is het belangrijk dat alleen wordt getrouwd met iemand die in de Messias gelooft. MBB’s trouwen liever met een Joodse partner die ook Jezus wil volgen, dan met een moslim die niet in de Messias gelooft. Sommigen blijven vanwege geloofsverschillen vrijgezel.
Politiek
Verschillen zijn er ook. Dat blijkt bijvoorbeeld als het om politiek gaat. „Door hun geloof zijn Messiasbelijdende Joden meer geïnteresseerd geraakt in de politiek”, zegt Lawrence. „Russische Joden die tot geloof in Christus kwamen, werden veel nationalistischer.”
Arabische evangelicalen en MBB’s daarentegen geloven dat de politiek niet de uitkomst biedt waarop ze wachten. „Voordat ze tot een levend geloof kwamen, stonden Arabieren vaak achter het Arabisch nationalisme”, aldus Lawrence. „Daarin zijn ze teleurgesteld geraakt omdat deze beweging door de islamitische groeperingen is overgenomen. Dat zie je bijvoorbeeld bij de invloed van Hamas onder Palestijnen. Arabische christenen zijn veel meer de religieuze in plaats van de politieke kant opgegaan.
Om u aan te melden voor de gratis nieuwsbrief van Alfred Muller, klik hier. Kernwoorden: Israël en omgeving, christelijk geloof, human interest en persoonlijk.
Als bij een verzoeningsconferentie sprekers de politiek te berde brengen, vinden Messiasbelijdende Joden dat interessant. Maar de andere twee groepen zien de politiek in een ander perspectief. Voor hen is die minder belangrijk geworden.
Toch is een recente trend onder Messiasbelijdende Joden dat ze de politiek meer gaan relativeren. Ze verwachten niet zoveel meer van politieke leiders, na Donald Trump in de Verenigde Staten en vier verkiezingen in Israël. Tien jaar geleden waren veel Messiasbelijdende Joden nog positief over Netanyahu, maar dat is nu echt afgelopen. En toen veroorzaakte het nog een hele ophef als Messiasbelijdende Joden de Palestijnse ”Christ at the Checkpoint Conference” in Bethlehem bezochten. Nu is dat veel minder het geval.”
Acceptatie MBB’s
„Een ander verschil is dat MBB’s moeite hebben een gemeente te vinden. Er zijn maar weinig voorgangers die openstaan voor de MBB’s. Ze krijgen soms het advies van een voorganger: „Kom hier liever niet, want je brengt mijn kerk in gevaar.” De kerken zijn bang voor de reacties van moslims. Arabische christenen geloven soms ook dat moslims alleen tot geloof komen omdat ze willen trouwen met een christelijk meisje. Daarna zouden ze weer terugkeren tot de islam. MBB’s voelen zich erg tekortgedaan door de Arabische gelovigen. Dat is een gevoelig punt.
MBB’s voelen zich soms meer welkom bij de Messiasbelijdende Joden dan in de Arabische evangelicale gemeenten. Het idee onder MBB’s is soms ook om in een huiskerk samen te komen en daar met een of twee anderen samen te bidden.”
Buitenland
Veel Arabische evangelicalen vertrekken naar het buitenland, met name als ze op de Westelijke Jordaanoever of in de Gazastrook wonen. „Ze zijn het zat tot een minderheid te behoren. Ze verlangen naar meer veiligheid, beter onderwijs, betere medische zorg en dergelijke. In westerse landen worden ze beter geaccepteerd dan onder hun islamitische volksgenoten. Voor Arabische evangelicalen is het ook makkelijker om te emigreren, omdat ze doorgaans al familieleden hebben in het buitenland.”
Ook als het om discriminatie gaat, zijn er verschillen. „De MBB’s ondervinden discriminatie met name in hun familie. Soms leggen families zich bij hun geloofskeuze neer, maar ze krijgen wel te verstaan dat ze niet openlijk over hun geloof mogen praten. Evangelische christenen kunnen hinder ondervinden bij het vinden van banen in Israël omdat werkgevers de voorkeur geven aan Joden. Messiasbelijdende Joden werden 30 jaar geleden nog verstoten door hun families, maar nu komt het bijna niet meer voor. Het leger respecteert de Messiasbelijdende Joden, maar een 18-jarige die een Bijbel meeneemt en de diensttijd ingaat, heeft het best wel zwaar.”
> https://fellowtravellers.blog/
Peter Lawrence. Fellow travellers a comparative study on the identity formation of Jesus followers from Jewish, Christian and Muslim backgrounds in the Holy Land. Bonn: Verlag für Kultur und Wissenschaft, Culture and Science Publ., Dr. Thomas Schirrmacher, 2020.
Beeld: Peter Lawrence