Joden die in Tweede Wereldoorlog om de een of andere reden bij kerken waren aangesloten, werden net als andere Joden vervolgd. Hun verhaal is voor veel mensen vrijwel onbekend gebleven. Nu komt daar verandering in.
De rector van Christ Church in Jeruzalem, David Pileggi, spreekt van „revolutionair onderzoek” als hij het laatste werk krijgt overhandigd van de Australische kerkhistoricus Kelvin Crombie. In 2018 verzocht Pileggi hem het onderzoek te verrichten.
„Dit is een belangrijk begin”, zegt Pileggi. „Mensen hebben al jaren over dit onderwerp gesproken. Kelvin Crombie is de perfecte persoon om dit onderzoek op een ambitieuze en systematische manier te verrichten. Maar ondanks zijn talenten en giften zullen we er nooit helemaal in slagen het hele verhaal te achterhalen.”
Beter begrip
Pileggi gelooft dat zowel Joden als christenen moeten weten dat sommige Joodse slachtoffers verbonden waren met een of andere christelijke denominatie. „Dit helpt ons om een beter begrip te krijgen van de Holocaust.”
Hij tekent er onmiddellijk bij aan dat het heel belangrijk is dat het publiek weet dat het niet gaat om een poging de Holocaust te verchristelijken. „Deze Joodse of Hebreeuwse christenen of hoe je ze maar wilt noemen, stierven omdat ze Joden waren. Wij als christenen moeten dat goed begrijpen.”
„Mensen hebben al jaren over dit onderwerp gesproken”
Crombie tekent aan dat het niet om een homogene groep ging. Sommigen waren al voor de oorlog ervan overtuigd dat Jezus de Messias was. Anderen lieten zich dopen om sociaal-economische redenen of om te assimileren. Weer anderen sloten zich aan bij een kerk om de huwelijkspartner. En dan waren er nog andere redenen. Voor de Duitsers maakte het allemaal niet uit. Zij spraken van „niet-Arische christenen” en voor hen waren ze „slechts Joden.” Het ging over tienduizenden, mogelijk zelfs meer dan honderdduizend Joden.
Coronalockdown
Crombie vertelt vanuit Australië dat hij drie jaar lang onderzoek heeft verricht. Hij bezocht acht landen, veertien vroegere kampen en andere plaatsen die voor het onderzoek van belang waren. Toen in 2020 de coronalockdown begon, zette hij zich aan het schrijven.
De historicus besloot in het eerste boek over dit onderwerp in te zoomen op de familie Jocz. Bazyli en Anna Jocz kwamen in Polen tot de overtuiging dat Jezus de Messias is. Zij waren verbonden aan de organisatie CMJ (de kerkelijke bediening onder het Joodse volk uitgaande van de Anglicaanse kerk, AM). Hij geeft een gedetailleerde beschrijving van het echtpaar en belicht tegelijkertijd de omstandigheden waar zij en hun geloofsgenoten mee kampten. Bazyli werd door de nazi’s vermoord, maar zijn vrouw overleefde de catastrofe.
Het volgende boek dat de Australiër hoopt te publiceren gaat over Joden in Nederland die bij kerken waren aangesloten. Op termijn moet er ook een algemeen werk over dit onderwerp verschijnen. Crombie heeft eerder boeken geschreven over de geschiedenis van de Anglicaanse kerk en de militaire geschiedenis in het Midden-Oosten.
Foto top: Historicus Kelvin Crombie onderzoekt lot kerkelijke Joden
Crombie, Kelvin. Bazyli & Anna Jocz : Jewish Christian victims of the Holocaust. Mundaring: Heritage Resources Pty Ltd, 2020.
Jemima is een christelijke organisatie die zich richt op het verlenen van zorg aan mensen met een verstandelijke en/of lichamelijke beperking in Bethlehem. Maakt u dit mede mogelijk?
www.jemima.nl
Aviv Ministry in Tel Aviv helpt daklozen, drugs- en alcoholverslaafden en prostituees. Wij zorgen voor basisbehoeften. Ons voornaamste doel is om hen op het goede spoor te krijgen en te werken aan lichamelijk en geestelijk herstel in gebroken levens.
Aviv Ministry
Kinder- en tienerwerk met Arabische en Joodse kinderen en tieners – helpen van gevangenen – bijstaan families in nood – werken aan verzoening tussen Joden en Arabieren.
houseoflight.net
holight@xs4all.nl
Om u aan te melden voor de nieuwsbrief, klik hier. Kernwoorden: Israël en omgeving, christelijk geloof, human interest en persoonlijk.
Alfred Muller 