De Berg Sion

Hoe zit dat eigenlijk met de Berg Sion? Bezoekers aan Jeruzalem krijgen te horen dat de huidige Berg Sion de Bijbelse Berg Sion niet is. En dat is ook zo, al liggen ze wel vlak bij elkaar.

Ten zuiden van de ommuurde Oude Stad van Jeruzalem liggen namelijk twee heuvels. De heuvel die in de zuidoostelijke richting ligt is de oorspronkelijke Berg Sion (A). Op deze heuvel lag de Stad van David. Deze heuvel liep in noordelijke richting over in de Berg Moria of Tempelberg.

Tempelberg

De naam Sion verplaatste zich van de stad van David naar de hoger gelegen Tempelberg (B).

Maar daar bleef het niet bij. Na de verwoesting van de tempel verhuisde de naam Sion opnieuw. Nu werd de heuvel ten zuidwesten van de stad Sion genoemd (C).

Tot op de dag van vandaag is dat zo gebleven. Deze huidige berg Sion heet ook wel ‘het christelijke Sion’, vanwege de christelijke heilige plaatsen die we daar vinden.

Al in de zevende en achtste eeuw voor Christus woonden er mensen op deze berg. In de tijd van het NT lag er een dichtbevolkte wijk. Uit de fundamenten van gebouwen, de rituele baden, de beschilderingen en ornamentele architectuur blijkt dat er ook rijke mensen gewoond moeten hebben. Twee wetenschappers, B. Pixner en R. Riesner, hebben getracht aan te tonen dat hier een wijk van de Essenen lag.

Uitstorting van de Geest

Christenen hebben in de loop van de eeuwen verschillende Bijbelse gebeurtenissen met deze plek verbonden. De belangrijkste is dat hier de Zaal van het Laatste Avondmaal zou zijn geweest. In hetzelfde vertrek vond later volgens deze traditie de uitstorting plaats van de Heilige Geest.

In de zevende eeuw beginnen christenen ook te geloven dat Maria op deze plek is ingeslapen. In de kruisvaarderstijd ontstond weer een nieuwe traditie, namelijk dat hier het graf van David is geweest. Het is echter veel waarschijnlijker dat in werkelijkheid het graf van David bij de zuidoostelijke heuvel lag.

Centrale plek 

Als we letten op de gebeurtenissen die christenen verbonden met deze berg, wordt het ook begrijpelijk dat deze de naam Sion kreeg. Voor christenen was de zuidwest heuvel de centrale plek geworden waar God sprak. Dat moest volgens hen dus Sion zijn.

Hoe waarschijnlijk is het dat het laatste avondmaal hier was? Daar is heel weinig met zekerheid over te zeggen. De pelgrim van Bordeaux meldde dat er in AD. 334 op de berg Sion een synagoge stond. Epiphanius van Salamis (ca. 310-403) schrijft dat er in het jaar AD. 392 naast de synagoge ook een kleine kerk stond, die was gebouwd op de plaats van de bovenzaal. Die kerk bestond volgens hem al sinds het jaar 130 AD.. Dat duidt er op dat de eerste christenen een speciale betekenis aan deze plek toekenden. Byzantijnse christenen bouwden hier in de vijfde eeuw de basiliek Hagia Sion.

De huidige Zaal van het Laatste Avondmaal is uit de tijd van kruisvaarders. Daaronder bevindt zich nog het Graf van David, dat een heilige plaats voor de Joden is. In het oog lopend is de kerk Dormitio Mariae, gebouwd op de plaats waar Maria insliep. Kortom, na 2000 jaar blijft de plek enorm in trek bij pelgrims. Maar welbeschouwd kan men er meer leren over de kerkgeschiedenis dan over de Bijbelse geschiedenis.

Zie ook: >> de Tweede Tempel op de Tempelberg.

---

Beeld: © Alfred Muller