Bewijs van Joodse ballingschap in Babel

Het Bijbellandenmuseum in Jeruzalem heeft deze maand een tentoonstelling geopend die bewijst dat de Babylonische ballingschap heeft plaatsgevonden.

Dat gebeurt aan de hand van kleitabletten uit het Al-Yahudu (Stad van Juda) archief uit het oude Babylon, waarin tal van Joodse namen zijn gegraveerd.

De eigenaars van de tabletten, David en Cindy Sofer, hebben deze uitgeleend aan het museum met de bedoeling dat wetenschappers ze onderzoeken, erover publiceren en dat ze worden tentoongesteld.

Kleitabletten uit het Al-Yahudu archief bevestigen de Joodse ballingschap. Foto: © Alfred Muller
Kleitabletten uit het Al-Yahudu archief bevestigen de Joodse ballingschap. Foto: © Alfred Muller

Korte tijdsperiode

Volgens museumdirecteur Amanda Weiss richt de expositie zich op een van de belangrijkste periodes van het Joodse volk. “Het betrof een korte tijdsperiode, maar deze veranderde onherroepelijk de cultuur, cohesie en religieuze praktijk van het Jodendom en het Joodse volk.”

Veel belangrijke elementen in het Jodendom zijn in het oude Babel ontstaan, waaronder de Hebreeuwse kalender en de Babylonische Talmoed.

Bij de tentoonstelling ‘Bij de rivieren van Babylon’ zijn ook speerpunten en slingers te zien die de Babyloniërs gebruikten om Jeruzalem te veroveren. Een pot uit Jeruzalem die is vervormd duidt erop dat de branden die de Babyloniërs stichtten zeer hoge temperaturen veroorzaakten.

De pot  is misvormd door de enorme hitte die ontstaan is tijdens de verwoesting van Jeruzalem in het jaar 587 voor Chr.  Foto: Moshe Caine. Met dank aan: Israelische Oudheidkundige Dienst.
De pot is misvormd door de enorme hitte die ontstaan is tijdens de verwoesting van Jeruzalem in het jaar 587 voor Chr.  Foto: Moshe Caine. Met dank aan: Israelische Oudheidkundige Dienst.

Hele verhaal

Hoofdcurator Dr. Filip Vukosavović zegt dat dit de eerste tentoonstelling is die het bewijs toont voor de Joodse ballingschap. “Tot nu toe hadden we geen kans het hele verhaal van de ballingschap te vertellen. Vanaf het moment dat de ballingen naar Babylon gaan, was niets bekend. Een paar jaar geleden ontvingen we 100 tabletten met tekst. Plotseling kunnen we het hele verhaal vertellen.”

Vukosavovic vertelt dat de teksten persoonlijke gegevens bevatten van de eerste en volgende generaties Joden die in Babylonië waren. „De teksten zijn geschreven in spijkerschrift en in het Akkadisch, de officiële taal van die tijd. Het behoorde tot de Semitische talen. Niet iedereen kon schrijven. De schrijvers van de tabletten zaten mogelijk in de stadspoort.”

Fragment van psalm 137 waar gesproken wordt over de stromen van Babel. Foto: Shai Halevi, Met dank aan: Israelische Oudheidkundige Dienst.
Fragment van psalm 137 waar gesproken wordt over de stromen van Babel.
Foto: Shai Halevi, Met dank aan: Israelische Oudheidkundige Dienst.

Zaken doen

“In Babylon waren de Joden vrij”, zegt Vukosavović.  “Ze konden zaken doen. Het enige wat ze niet mochten is teruggaan naar het land Israël.”

Na 70 jaar keerden de priesters en Levieten terug, omdat de Tempel moest worden herbouwd. Maar velen hadden het goed naar hun zin en bleven waar ze zaten. “Waarschijnlijk hield de welvaart hun daar. Ze waren rijk geworden, hadden huizen en alles wat ze nodig hadden.”

Een Joodse gemeenschap bleef eeuwenlang bestaan. In de jaren vijftig van de vorige eeuw trokken vele Joden uit Irak weg om zich in Israël te vestigen.

Joden in Babylon schreven de Babylonische talmoed tussen de 3de en 5de eeuw voor Chr. Dit exemplaar werd na de Tweede Wereldoorlog in Duitsland gedrukt.  Foto: Ardon Bar-Hama. Met dank aan: Gross familie Collectie.
Joden in Babylon schreven de Babylonische talmoed tussen de 3de en 5de eeuw na Chr. Dit exemplaar werd na de Tweede Wereldoorlog in Duitsland gedrukt. Foto: Ardon Bar-Hama. Met dank aan: Gross familie Collectie.

Beeld boven: Een van de kleitabletten met spijkerschrift in de Akkadische taal uit het Al-Yahudu archief. Foto: © Alfred Muller

search previous next tag category expand menu location phone mail time cart zoom edit close