Het is niet precies bekend welke route de Israëlieten namen bij hun uittocht uit Egypte. Archeologen kunnen de meeste plaatsen die Numeri 33 opsomt niet meer identificeren. Ze namen in elk geval niet de kortste route die langs de zee voert. Daar liep de handelsroute tussen Egypte en Mesopotamië, de Via Maris. De Egyptenaren hadden langs het eerste gedeelte van deze weg, de zogeheten ’weg van de Filistijnen’, militaire bolwerken gebouwd.
De Israëlieten trokken via de Rietzee naar het zuiden. Toen ze arriveerden in het zuidelijk gedeelte van de Sinaïwoestijn, namen ze de oostelijke route naar het noorden. Uiteindelijk kwamen ze aan bij Kades-barnea in de woestijn van Sin. De Bijbel associeert ze vaak met elkaar: de Sinwoestijn en Kades of Kades-barnea. Bij Kades-barnea lag een belangrijke bron.
Kades was waarschijnlijk ook de belangrijkste uitvalsbasis voor de Israëlieten tijdens hun lange, veertig jaar durende ballingschap in de woestijn. Mozes zegt in Deuteronomium 1:46 dat ze lange tijd in Kades zijn gebleven. Mirjam werd er begraven. Vanuit deze plek ondernamen de Israëlieten, de twaalf verspieders bijvoorbeeld, hun tochten. Hier kwam het volk ook in opstand tegen Mozes. (Numeri 13:26).
Judea
De woestijn van Sin is het noordelijke gedeelte van het woestijngebied waar het volk doorheen zwierf. Deze woestijn ligt ten zuiden van Judea en ten westen van het zuidelijk gedeelte van de Dode Zee. Ze ligt ten noorden van de woestijn van Paran, die zich weer ten noorden van de Sinaï bevindt. Later trok het volk vanuit de woestijn van Sin in de richting van Transjordanië. Vervolgens trok het ten noorden van de Dode Zee ter hoogte van Jericho het Beloofde Land binnen.
We lezen in Numeri 20:11 dat Mozes tweemaal op een rots sloeg. Achter de rotswand bevinden zich soms grote holtes, die door water zijn ontstaan. Deze uithollingen zijn vandaag nog in de woestijn van Sin te zien. Mozes, die al lange tijd in de woestijn geweest was, wist mogelijk van deze wateropslagplaatsen.Het verblijf in de woestijn was zwaar. Het gebied stond bekend als de verblijfplaats van kwade machten. In Leviticus 16:10 lezen we over de bok die de woestijn werd ingestuurd, naar Azazel, waar hij een gewisse dood tegemoet ging.
Gruwelijk heet
De zomers zijn gruwelijk heet, in de winter daalt het kwik ’s nachts tot onder nul. Mensen konden er verdwalen, verscheurd worden door wilde beesten of omkomen door dorst of honger. Waterstromen konden (en kunnen tegenwoordig nog steeds) mensen meeslepen. Niemand koos vrijwillig voor de woestijn. Wie er heen ging, werd erheen gedreven.
Wie de woestijn inging, ging namelijk ten gronde, tenzij hij of zij door God gered werd. Zo kon de woestijn ook worden tot de plaats worden van openbaring, voorbereiding en heiliging. De chassidim, een groep in de tweede tempelperiode, geloofden dat hun vroomheid en intieme relatie met God hen zou beschermen tegen wilde beesten.
Jezus verbleef in de woestijn voordat Hij begon met de prediking van het Koninkrijk der Hemelen. Abraham, Isaak, Jacob, Mozes, David, Elia verbleven in de woestijn. Het volk Israël ontving er de wet en zag er Gods uitreddende grootheid.
Bijbehorende Bijbeltekst:
“In de eerste maand kwamen de Israëlieten, het hele volk, in de woestijn van Sin, en ze bleven lang in Kades. Mirjam stierf daar en werd er begraven.” (Numeri 20:1, NBV)
Dit artikel verscheen in de serie over Bijbelse geografie en archeologie.
Alfred Muller 