Sergeant Elor Azaria stond vorige week opnieuw voor de rechter. Deze keer om te horen wat voor straf hij kreeg voor het onnodig doodschieten van een reeds overmeesterde en gewonde messentrekker in Hebron op de Westelijke Jordaanoever, in maart vorig jaar.
Het militaire gerechtshof in Jaffna veroordeelde hem tot een verblijf van anderhalf jaar achter de tralies en tot een degradatie tot gewoon soldaat.
Mensenrechtenorganisaties zeggen dat het leger en de politie ook andere Palestijnse aanvallers onnodig hebben gedood. Maar Azaria’s daad kon niet worden weggemoffeld. Het hele incident werd gefilmd door een mensenrechtenactivist uit Hebron.
Beroering
De zaak veroorzaakte in Israël veel beroering. Voormalig minister van Defensie Moshe Ya’alon en chefstaf Gadi Eisenkot veroordeelden het onnodig gebruik van een vuurwapen. Maar een aantal kabinetsleden, onder wie premier Benjamin Netanyahu, sprak zich uit voor gratieverlening.
Verschillende polls lieten zien dat een groot deel van het publiek Azaria steunt. Twee derde van de Israëliërs vond dat hij gratie moest krijgen, een vijfde meende van niet. Sommigen zagen in hem “onze zoon”, een held zelfs, die geprezen zou moeten worden voor het doden van een terrorist. „Rechts maakte van Azaria een held”, schreef militair commentator Yossi Melman in The Jerusalem Post. „Hij is echter diametraal het tegenovergestelde. Een goede soldaat schiet niet op een hulpeloze, ongewapende persoon die doodbloedt. Ook al is het een terrorist die net een aanval heeft gepleegd.”
Support bleek vorige week opnieuw. De rechter was dinsdag nog maar nauwelijks uitgesproken of de minister van Onderwijs, Naftali Bennett (van de nationalistische partij HaBayit HaYehudi), zei: „De veiligheid van onze burgers maakt een onmiddellijk pardon voor Elor Azaria nodig.” Ook minister van Cultuur Miri Regev (Likud) richtte haar pijlen op de rechterlijke macht. Ze zei dat Azaria geen dag langer had mogen zitten dan de duur van het voorarrest.
Levenslang
Toch is de straf niet hoog. De aanklager had drie tot vijf jaar cel geëist. Palestijnse minderjarigen krijgen gemakkelijk anderhalf jaar cel voor het gooien met stenen, ook als er geen gewonden vallen. Voor een moord op een Israëliër krijgt een Palestijn levenslang. Uit de uitspraak blijkt dus gebrek aan balans.
Maar de rechtbank gaf duidelijk aan dat soldaten zich aan de instructies moeten houden. Ook wat vuurwapengebruik in gespannen situaties betreft. Wat Azaria deed ging tegen de morele code van het leger in. Het valt echter te betwijfelen of de lichte straf voldoende afschrikkend zal werken.
Azaria kan na een jaar weer vrij zijn, als hem een derde deel van de straf wordt kwijtgescholden voor goed gedrag. Om nu al over gratie te spreken, zoals sommige ministers doen, is absurd. Het uitzitten van de staf is nog niet eens begonnen. De dader hoort ook spijt tonen. Daar is bij Azaria nog niets van gebleken.
Alfred Muller 