De bussen en trams reden gewoon, maar het aantal passagiers was duidelijk minder dan anders. In de winkelstraten in het centrum van Jeruzalem liepen meer mensen dan op sjabbat, maar lang niet zoveel als door de week.
Zo zag Jeruzalem er uit op dinsdag 1 augustus 2017. Toen was het Tesja B’Av, de dag waarop religieuze Joden de verwoesting van de tempel herdenken. In de jaren 80 van de vorige eeuw was dat anders. Toen was de negende van de maand Av min of meer een gewone dag. Alleen bij de Westelijke Muur waren meer ultra-orthodoxe Joden dan anders.
Wat ik hiermee wil zeggen is dat Israël verandert. En dat gebeurt in rap tempo. De tijd bijvoorbeeld dat Joden zich hielden aan het gebod van het Opperrabbinaat zich niet te begeven op de Tempelberg, ligt reeds ver achter ons. Joden gaan voortdurend deze heilige hoogte op. Alleen moslims mogen er bidden. Gebedsrechten hebben Joden en christenen daar niet, enkel bezoekrechten. Maar zelfs de best getrainde politieman kan niet controleren wat er zich binnensmonds afspeelt…
Nationaal herstel
Voor radicale religieus-nationalistische Joden is deze bepaling een steen des aanstoots. Israël mag dan het achtste machtigste land ter wereld zijn, en Joden mogen zijn teruggekeerd naar het land van hun voorvaderen, ze geloven dat zolang de tempel niet is herbouwd, er geen sprake kan zijn van echt nationaal herstel.
De tekenen dat het bewustzijn over de tempel toeneemt zijn overal. In het onderwijs horen scholieren over de tempel. In Jeruzalem zijn er tentoonstellingen over te bezichtigen en boeken over te koop.
Dat die tempel er gaat komen, daar twijfel ik niet meer aan. Het gaat in de praktijk gewoon die kant op. Wie in de westerse wereld nog denkt dat Israël zich in de toekomst terugtrekt naar de grens van voor juni 1967 en dus het gebied rond de Tempelberg verlaat, begrijpt geen snars van wat hier gaande is.
Dichtgemetselde poort
Momenteel is er veel te doen om de Gouden Poort. Dat is de dichtgemetselde poort in de oostelijke muur van de Tempelberg, en waarover veel verhalen de ronde doen die meestal moeilijk te verifiëren zijn. Achter deze poort – dus aan de zijde van de Tempelberg – bevindt zich een grote hal. De politie heeft deze in 2003 – in de tijd van zware terreuraanvallen – afgesloten omdat islamitische groepen hier samenkwamen. Vorige maand hebben moslims zich weer toegang verschaft tot de hal.
Radicale religieuze nationalisten zeggen dat dat een verbreking inhoudt van de status quo. De status quo zijn de regels die gelden voor de heilige plaatsen. Zij eisen volgens berichten in de Israëlische pers dat Joden meer rechten krijgen op de wat zij „Berg van het Huis” noemen. Ze willen dat premier Benjamin Netanyahu Joden toestemming geeft te bidden op deze plek en er een synagoge te bouwen. Ze weten dat Netanyahu deze dagen kwetsbaar is in verband met de verkiezingen op 9 april. De premier moet zich uiterst rechts voordoen, om maximale steun te verwerven van het rechtsreligieuze kamp.
Ik denk niet dat Netanyahu zal toegeven. Hij begrijpt heel goed dat dat een explosie van jewelste kan betekenen. Maar het feit dat de Tempelberg deze dagen zo in de belangstelling staat, is een teken des tijds.
Beeld © Alfred Muller
Jemima is een christelijke organisatie die zich richt op het verlenen van zorg aan mensen met een verstandelijke en/of lichamelijke beperking in Bethlehem. Maakt u dit mede mogelijk?
www.jemima.nl
Alfred Muller 