Het was vorige week niet meer bij te benen. De ene na de andere online ontmoeting over de annexatie van delen van de Westelijke Jordaanoever volgde de andere op. De trend is duidelijk zichtbaar: het lijkt alsof er elke dag meer deskundigen bijkomen die zeggen dat de landsinlijving niet doorgaat.
Wat premier Benjamin Netanyahu van Likud zegt hoeft niet hetzelfde te zijn als wat hij doet. En Defensieminister Benny Gantz en minister van Buitenlandse Zaken Gabi Ashkenazi van Blauw-Wit waren vaag genoeg over de inbeslagname van land op de Westoever, om nog alle kanten uit te kunnen.
Als de annexatie niet doorgaat, moet Netanyahu dat wel aan zijn achterban verkopen. Als hij dat niet doet, zullen zijn supporters zeggen dat hij toegeeft aan de druk van Europa of de Palestijnen. Hij kan zeggen: „Het gaat wel door, maar nu nog niet. Momenteel zou het tegen de belangen van Israël ingaan.” En van uitstel komt afstel.
Inlijving
De deskundigen hebben diverse redenen opgesomd waarom de inlijving van land volgens hen waarschijnlijk niet doorgaat.
In de eerste plaats omdat annexatie de internationale betrekkingen zal verkoelen. De Europese Unie is de grootste handelspartner van Israël. De unie heeft een lange historie van veel veroordelingen van Israël en weinig daden. Nu wordt het misschien wel menens.
De stap brengt ook de goede betrekkingen met de VS in gevaar. De Democraat Joe Biden maakt grote kans de nieuwe president van Amerika te worden en hij houdt vast aan het traditionele Amerikaanse beleid. Dat komt erop neer dat Israël de nederzettingen niet mag uitbreiden en dat er een Palestijnse staat naast Israël moet komen. Gebiedsuitbreiding plaatst ook het vredesakkoord met Jordanië onder druk. De stap brengt de zich verbeterende relaties met de Golfstaten in gevaar.
Projectielen
In de tweede plaats: door annexatie zal mogelijk geweld uitbreken. Hamas in Gaza en Hezbollah in Libanon kunnen besluiten projectielen op Israël af te schieten. Bij de tweede Palestijnse opstand (2000-2005) verloren duizenden Palestijnen en Israëliërs het leven.
„De condities voor een nieuwe Palestijnse opstand zijn heel duidelijk aanwezig”, zei Midden-Oosten deskundige prof. Elie Podeh van de Hebreeuwse Universiteit van Jeruzalem. „Wat er nog nodig is, dat is een vonk in het olievat.”
Ten derde: annexatie vermindert de kans op een tweestatenoplossing. Deze maakt het moeilijker of onmogelijk nog een Palestijnse staat naast Israël op te richten. Het voortbestaan van Israël als Joodse en democratische staat loopt dan groot gevaar.
Tang
Zelf ben ik er nog niet van overtuigd dat annexatie niet doorgaat. Netanyahu kan immers ook als volgt redeneren: Palestijnen zijn te murw geslagen om in opstand te komen. Bovendien heeft het Israëlische leger hen volledig in de tang. Hun enige zorg is nog: overleven.
Jordanië zal de betrekkingen mogelijk bevriezen, maar niet afbreken. Europa en de Amerikaanse Democraten zullen het traditiegetrouw bij veroordelingen laten. Verder zullen Hamas en Hezbollah geen oorlog tegen Israël durven beginnen. Ze weten dat ze dan zelf de hardste klappen zullen krijgen.
En wat die teloorgang van de Joodse en democratische staat betreft? Wie dan leeft, wie dan zorgt. Lossen veel problemen zich niet vanzelf op?
De enige zekerheid is dat dus dat deze zomer alle opties open zijn.
Israël Ingezoomd: elke week commentaar op Israël, Palestina en het Midden-Oosten vanuit Israël zelf.
Beeld: de muur ten zuidoosten van Jeruzalem. © Alfred Muller