Een van de benauwdste momenten die ik hier heb meegemaakt in Israël, was voor de Heilige Grafkerk op een Goede Vrijdag. Gelukkig liep bijna alles goed af.
Ik moest er weer aan denken de afgelopen tijd. In de vroege ochtend van 30 april, kwamen 45 ultra-orthodoxe Joden om op de Meronberg in Noord-Israël toen zij een religieus festival bezochten. Teveel bezoekers begaven zich tegelijker tijd naar een te nauwe uitgang en ze liepen elkaar onder de voet.
Pleintje
Judith en ik stonden op die bewuste vrijdagmorgen op het pleintje voor de Heilige Grafkerk. Uit oostelijke richting stroomden pelgrims met kruisen toe over de Via Dolorosa. Andere bedevaartsgangers arriveerden voor het heiligdom uit westelijke richting via de Christian Quarter Road. Het was een jaar waarop Goede Vrijdag volgens zowel de gregoriaanse kalender als de juliaanse kalender op dezelfde dag viel. Dat betekende dat oosterse én westerse christenen op dezelfde dag naar deze heilige plaats wilden.
Al vrij snel stonden wij en de anderen pal tegen elkaar. Het ademhalen ging nog, maar ik moest mijn Nikon boven mijn petje houden. Vraag me niet hoe, maar heel, heel langzaam zagen we kans weer bij het westelijke uitgang te komen. „Dat is goed afgelopen”, zei ik, en ik liet mijn arm dankbaar zakken, waarbij de camera op de grond kletterde.
Ontsnappingsmogelijkheden
Sindsdien let ik er altijd op dat ik bij grote mensenmassa’s, ontsnappingsmogelijkheden heb. Dat kan een steegje zijn achter mijn rug of een heuvel waar ik heen kan rennen. En in de loop van de jaren is het alleen maar drukker geworden. Tot aan de coronacrisis natuurlijk.
Wat jaren geleden al tot verbetering leidde, is dat de politie op Goede Vrijdag ruimte creëerde tussen pelgrimsgroepen in de Via Dolorosa. Stopte een groep? Dan zette ze de volgende groep stil. Een andere verbetering is dat de politie in de straatjes eenrichtingsverkeer instelde.
Sinister
Dat leidde tot klachten onder de kooplieden van de Oude Stad, die daar een sinistere bedoeling van „de bezetter” in zagen om hen van de nering te beroven. Overigens regelt de Palestijnse politie tijdens Kerst in Bethlehem ook het voetgangersverkeer. Want niemand moet eraan denken dat mensen elkaar onder de voet lopen.
Toch blijven er riskante situaties. Tijdens de priesterlijke zegen tijdens Pesach of het Loofhuttenfeest, komen tienduizenden naar de Westelijke Muur. De Heilige Grafkerk heeft dezelfde in- en uitgang. Tijdens de plechtigheid van het Heilige Vuur op Stille Zaterdag staan de pelgrims dicht op elkaar, terwijl ze de vlammen van de kaarsen aan elkaar doorgeven. De religieuze autoriteiten daar willen niet dat er een tweede uitgang komt. Waarom verandering als het altijd zo is geweest?
Beeld: Voor de Heilige Grafkerk © Alfred Muller
Een versie van dit artikel verscheen ook in het RD.
Jemima is een christelijke organisatie die zich richt op het verlenen van zorg aan mensen met een verstandelijke en/of lichamelijke beperking in Bethlehem. Maakt u dit mede mogelijk?
www.jemima.nl
Aviv Ministry in Tel Aviv helpt daklozen, drugs- en alcoholverslaafden en prostituees. Wij zorgen voor basisbehoeften. Ons voornaamste doel is om hen op het goede spoor te krijgen en te werken aan lichamelijk en geestelijk herstel in gebroken levens.
Aviv Ministry
Alfred Muller 